Τα Μηναία
ΤΗ ΙΔ' ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ
Μνήμη τών Αγίων Μαρτύρων Ναζαρίου, Γερβασίου, Προτασίου, καί Κελσίου, καί τού Οσίου Πατρός ημών Κοσμά τού Ποιητού.
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ
Εις τό, Κύριε εκέκραξα, ιστώμεν Στίχους ς' καί ψάλλομεν τά εφεξής Προσόμοια Στιχηρά.
Τών Μαρτύρων τρία.
Ήχος δ'
Ως γενναίον εν Μάρτυσι
Οι τής πίστεως πρόμαχοι, τόν αγώνα τελέσαντες, τόν τής νίκης στέφανον εκομίσαντο, ό γενναιόφρων Ναζάριος, ο μέγας Προτάσιος, σύν Κελσίω τώ σοφώ, ο θεόφρων Γερβάσιος, ούς υμνήσωμεν, ως γενναίους οπλίτας, ως τής άνω, βασιλείας κληρονόμους, ως εθελόθυτα θύματα.
Ευφημείσθω Ναζάριος, καί τιμάσθω Προτάσιος, καί ο θείος Κέλσιος, καί Γερβάσιος. οι ευκλεώς εναθλήσαντες, καί πλάνην μειώσαντες, καί Αγγέλων τοίς χοροίς, ιερώς αριθμούμενοι, καί θεούμενοι, κατά μέθεξιν θείαν, καί τής νίκης, τούς στεφάνους εκ παλάμης, ζωαρχικής κομισάμενοι.
Ο θεόφρων Ναζάριος, τώ ενθέω κηρύγματι, πόλεις διερχόμενος κατεφώτιζεν, όν μιμησάμενος Κέλσιος, τό κλέος εκτήσατο, τών ενθέων αρετών, συμπατήσας τόν δόλιον. Τούτους άπαντες, εν αινέσει τιμώμεν, ως αστέρας, ως φωστήρας τών εν σκότει, καί ιατρούς τών ψυχών ημών.
Καί τού Οσίου τρία, όμοια
Ταίς ακτίσι τού Πνεύματος, ελλαμφθείς τήν διάνοιαν,φωτοφόρος γέγονας, Αξιάγαστε, καταφαιδρύνων τά σύμπαντα, τώ κάλλει τών λόγων σου, καί διδάσκων ανυμνείν, τού Σωτήρος τά θαύματα, ά ειργάσατο, θεϊκή δυναστεία, καί τά πάθη, ά υπέστη εκουσίως, υπέρ ημών ως φιλάνθρωπος.
Εκκλησία λαμπρύνθητι, καί τά τέκνα σου κάλεσον, υψηλώ κηρύγματι, συνευφραίνεσθαι, η γάρ κιθάρα τού Πνεύματος, η λύρα η ένθεος, συγκαλείται μυστικώς, εις εστίασιν άπαντας, τά μελλίρρυτα, καί θεόφθεγκτα ταύτης τών ασμάτων, μελω δή ματα προθείσα, Κοσμάς ό θείος καί ένδοξος.
Σάλπιξ γέγονας Όσιε, κελαδών τά σωτήρια, τού Χριστού παθήματα, καί τά θαύματα, καί τής Πανάγνου τήν κοίμησιν, καί πάντας ευφραίνουσα, ηδυφθόγγοις σου Κοσμά, καί ευήχοις τοίς ρήμασι, διό πάντες σε, κατά χρέος τιμώμεν ανυμνούντες, τήν πανεύφημον καί θείαν, καί Ιεράν σου μετάστασιν.
Δόξα... Ήχος πλ. δ’
Βυζαντίου
Τά θύματα τά λογικά, Ναζάριον, Προτάσιον, Γερβάσιον, καί Κέλσιον ευφημήσωμεν, ότι πάσαν τυράννων μανίαν, σύν τοίς ειδώλοις κατήργησαν. Διό ταίς ευχαίς αυτών, Χριστέ ο Θεός, τήν ειρήνην τώ κόσμω δώρησαι, καί ταίς ψυχαίς ημών τό μέγα έλεος.
Καί νύν… Θεοτοκίον
Κύριε, εί καί κριτηρίω
Δέδοικα τήν τής αποφάσεως ώραν, εν αμελεία τόν βίον μου, όλον δαπανήσας ως άλλος, τών ανθρώπων ουδείς πώποτε, αλλά προφθάσασα νύν, πρό τέλους Μητροπάρθενε, εκ τής δουλείας τού αλλοτρίου, τήν ψυχήν μου ελευθέρωσον.
Η Σταυροθεοτοκίον
Άναρχε Λόγε τού Πατρός καί Υιέ μου, καί τώ Πνεύματι σύνθρονε, πώς τάς σάς αχράντους παλάμας, επί τού ξύλου εξέτεινας; τίς η τοσαύτη σου δέ, πτωχεία υπεράγαθε; παρισταμένη τή σή σταυρώσει, ανεβόα ή Πανάμωμος.
Εις τόν Στίχον, Στιχηρά Προσόμοια τού Οσίου.
Ήχος α'
Τών ουρανίων ταγμάτων
Εν προσευχαίς καί νηστείαις, καί αγρυπνίαις πολλαίς, τά τής σαρκός τελείως, απενέκρωσας πάθη, ψυχήν δέ απαθεία, μάκαρ Κοσμά, εναρέτοις εν πράξεσιν, ευσεβοφρόνως εζώωσας καί ζωήν, πρός αγήρω μεταβέβηκας.
Στίχ. Τίμιος εναντίον Κυρίου ο θάνατος τού Οσίου αυτού.
Τοίς θεοφθόγγοις σου λόγοις, τάς τού Χριστού καί Θεού, εναρμονίως Μάκαρ, εορτάς συνεγράψω, ευρύθμοις μελω δίαις, καί τής σεπτής, καί πανάγνου θεόπαιδος, ως ετησίως γεραίρωνται παρ' ημών, καί κοσμώνται σού τοίς άσμασιν.
Στίχ. Στόμα δικαίου μελετήσει σοφίαν, καί η γλώσσα αυτού λαλήσει κρίσιν.
Ως παριστάμενος Μάκαρ, τώ ουρανίω φωτί, τούς επί γής υμνούντας, τήν σεπτήν καί φωσφόρον, καί θείαν Εορτήν σου φαίδρυνον σαίς, φωτοβόλοις πρεσβείαις Κοσμά, καί τήν τών θλίψεων νύκτα, καί τών παθών, τήν ομίχλην διασκέδασον.
Δόξα... Ήχος πλ. δ'
Δαυϊτικοίς άσμασι, τόν πνευματικόν ασματογράφον, ευφημήσωμεν λέγοντες. Εξεχύθη η χάρις εν χείλεσί σου Όσιε Πάτερ, καί ανεδείχθη η γλώσσά σου, κάλαμος γραμματέως οξυγράφου, καλλιγραφούσα ημίν μέλη τά σωτήρια, δι' ών τήν κατά Χριστόν οικονομίαν, καί τής Αγίας Τριάδος τό μέγα μυστήριον, ασματικώς δοξολογείν διδασκόμεθα, αιτούμενοι ταίς ψυχαίς ημών τό μέγα έλεος.
Καί νύν… Θεοτοκίον
Ώ τού παραδόξου θαύματος
Ήθη τά μακράν ποιούντά με, τού αγαθού σου Υιού, Αγαθή καί πανάμωμε, πόρρωθι απέλασον, τής αθλίας καρδίας μου, καί τόν ζητούντα καί ωρυόμενον, καταπιείν με κάκιστον λέοντα, όφιν τόν δόλιον, σκολιόν καί δράκοντα τόν πονηρόν, σύντριψον τώ κράτει σου, υπό τούς πόδας μου.
Η Σταυροθεοτοκίον Αυτόμελον
Ω τού παραδόξου θαύματος! ώ μυστηρίου καινού! ώ φρικτής εγχειρήσεως! η Παρθένος έλεγεν, εν Σταυρώ σε ως έβλεψεν, εν μέσω δύο, ληστών κρεμάμενον, όν ανωδίνως φρικτώς εκύησεν. Έκλαιε κράζουσα, Οίμοι τέκνον φίλτατον! πώς σε δεινός, δήμος καί αχάριστος, Σταυρώ προσήλωσεν.
Απολυτίκιον τών Μαρτύρων
Ήχος δ’ Ταχύ προκατάλαβε
Οι Μάρτυρές σου, Κύριε, εν τή αθλήσει αυτών, στεφάνους εκομίσαντο τής αφθαρσίας, εκ σού τού Θεού ημών, σχόντες γάρ τήν ισχύν σου, τούς τυράννους καθείλον, έθραυσαν καί δαιμόνων, τά ανίσχυρα θράση. Αυτών ταίς ικεσίαις, Χριστέ ο Θεός, σώσον τάς ψυχάς ημών.
Καί τού Οσίου Ήχος πλ. δ’
Ορθοδοξίας Οδηγέ, ευσεβίας διδάσκαλε καί σεμνότητος, τής οικουμένης ο φωστήρ, αρχιερέων θεόπνευστον εγκαλλώπισμα, Θεόφανες σοφέ, ταίς διδαχαίς σου πάντας εφώτισας, λύρα τού Πνεύματος, πρέσβευε Χριστώ τώ Θεώ, σωθήναι τάς ψυχάς ημών.
ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ
Μετά τήν συνήθη Στιχολογίαν, αναγιγνώσκονται οι Κανόνες, είς της Οκτωήχου, καί εφεξής δύο των Αγίων.
Ο Κανων τών Μαρτύρων, ού η Ακροστιχίς.
Πιστώς ανυμνώ Μάρτυρας στεφηφόρους. Ιωσήφ.
Ωδή α' Ήχος δ'
Ανοίξω τό στόμα μου
Πιστώς εναθλήσαντες, καί τόν αγώνα τελέσαντες, τής νίκης τόν στέφανον, συνανεδήσασθε, θείοι Μάρτυρες, τήν θείαν υμών μνήμην, όθεν εορτάζομεν, επαγαλλόμενοι.
Ιστίω πτερούμενοι, Πνεύματος θείουτό πέλαγος, αβρόχως διήλθετε, Μάρτυρες ένδοξοι, τών κολάσεων, καί νύν πρός θείον όρμον, τής άνω λαμπρότητος, κατεσκηνώσατε.
Σταυρόν ώσπερ θώρακα, ενδεδυμένοι μακάριοι, εχθρόν τόν ασώματον, κατεπαλαίσατε, μετά Ισώματος, βασάνους πολυπλόκους, καί θάνατον άδικον, καθυπομείναντες.
Θεοτοκίον
Τήν μόνην χωρήσασαν, τόν προαιώνιον Κύριον, εν μήτρα πανάμωμον, Κόρην υμνήσωμεν, ότι γέγονεν, ουρανών πλατυτέρα. Θεόν σωματώσασα, δι' αγαθότητα.
Ο Κανών τού Οσίου
Ήχος ο αυτός
Θαλάσσης τό ερυθραίον
Ως θείος,ως φωτοφόρος Όσιε, πάσιν εξέλαμψας, φωταγωγίαις Μάκαρ τών λαμπρών, καί πανσόων ρημάτων σου, υφ' ών καταφωτίζεσθαι, πάντας ευχαίς σου Κοσμά αίτησαι.
Τριάδος τής υπερθέου γέγονας, σάλπιγξ θεόφθογγος, αναφωνούσα πάσι τά σεπτά, καί σωτήρια δόγματα, καί τάς ψυχάς ευφραίνουσα, τών ορθοδόξων Παναοίδιμε.
Ουδόλως, τοίς σοίς βλεφάροις δέδωκας, ύπνον μακάριε, έως ού όντως έφθασας σαφώς, ορεκτών τό ακρότατον, παρ, ού τήν χάριν είληφας, τής αληθούς Πάτερ νοήσεως.
Θεοτοκίον
Παρθένος, καί μετά τόκον έμεινας, αυτόν γάρ τέτοκας, τόν Ποιητήν τών όλων καί Θεόν, ασυνήθως καί ξένως ημίν, επιφανέντα σώματι, Θεογεννήτορ Μητροπάρθενε.
Τών Μαρτύρων Ωδή γ’
Τούς σούς υμνολόγους
Ως βότρυες θείοι γεγονότες, αμπέλου τής θείας αληθώς, αθλήσεως προχέουσιν, οίνον ημίν οι Μάρτυρες, πνευματικώς ευφραίνοντα, τάς διανοίας εν χάριτι.
Στερρώς αντετάξω τώ διώκτη, Ναζάριε Μάρτυς τού Χριστού, προστάττοντι κιβδήλοις σε, θύειν θεοίς πανόλβιε, τώ ως αρνίον θύεσθαι, ετοίμως έχοντι Ένδοξε.
Αινέσεως πάντες συμφωνία, υμνήσωμεν σήμερον πιστώς, Ναζάριον, Προτάσιον, Γερβάσιον καί Κέλσιον, τής αληθείας Μάρτυρας, γεγενημένους εν Πνεύματι.
Θεοτοκίον
Νόμου προετυπου η σκηνή σε, γενήσεσθαι μέλλουσαν Αγνή, Θεού άγιον σκήνωμα, εν ώ ο ιλασμός ημών, αγιασμόν δωρούμενος, πάσιν ημίν επελεύσεται.
Τού Οσίου
Ευφραίνεται επί σοί
Επ' ώμων άρας Σοφέ, τόν τού Κυρίου σου σταυρόν έκραζες. Κόσμω καγω εσταύρωμαι, σάρκα καθηλώσας τώ φόβω σου.
Ως χείμαρρος τής τρυφής, πάσι προχέεις τά σεπτά νάματα, άρδων αεί Όσιε, φρένας καί ψυχάς τών υμνούντων σε.
Η χάρις η τού Θεού, επισκιάσασα εν σοί Πάνσοφε, άλλον ημίν έδειξε, θείον Χρυσορρόαν τοίς φθέγμασι.
Θεοτοκίον
Κυρίως καί αληθώς, σέ Θεοτόκον οι πιστοί σέβομεν. σύ γάρ Θεόν τέτοκας, σάρκα γεγονότα Πανάμωμε.
Ο Ειρμός
«Εύφραίνεται επί σοί, η Εκκλησία σου Χριστέ κράζουσα. Σύ μου ισχύς Κύριε, καί καταφυγή καί »στερέωμα».
Κάθισμα τών Μαρτύρων
Ήχος α'
Τόν τάφον σου Σωτήρ
Τεσσάρων Ιερών, αθλησάντων Μαρτύρων, τήν θείαν καί σεπτήν, εορτάζομεν μνήμην, τρυφώντες τά θαύματα, καθ' εκάστην ως νάματα, άπερ βρύουσιν, εκ τών τιμίων λειψάνων, αποπαύοντες, τάς τών πιστών ασθενείας, δυνάμει τού Πνεύματος.
Δόξα... Τού Οσίου
Ηλύρα τής σεπτής, καί Αγίας Τριάδος, Κοσμάς ο ιερός, μελωδών ιδού ήκε, τό μέλος τό Τρισάγιον. Σύν αυτώ ούν βοήσωμεν. Ο Πατήρ Υιός, καί θείον Πνεύμα τόν κοσμον, σού ειρήνευσον, καί τόν Σατάν υπό πόδας, ημών ταχύ σύντριψον.
Καί νύν... Θεοτοκίον
Φωτί σου αγαθή, τήν εν σκότει ψυχήν μου, καταύγασον Αγνή, καί τήν πώρωσιν λύσον, καί δίδαξον πράττειν με, τού Υιού σου τό θέλημα, όπως άφεσιν, τήν τών πολλών μου πταισμάτων, εύρω Πάναγνε, καί τού πυρός τού ασΕέστου, ρυσθώ ταίς πρεσβείαις σου.
Η Σταυροθεοτοκίον
ο ρώσά σε Χριστέ, η πανάμωμος Μήτηρ, νεκρόν επί Σταυρού, ηπλωμένον εβόα. Υιέ μου συνάναρχε, τώ Πατρί καί τώ Πνεύματι, τίς η άφατος, οικονομία Ισόυ αύτη, δι' ής έσωσας, τό τών αχράντων χειρών σου, Οικτίρμον πλαστούργημα;
Τών Μαρτύρων Ωδή δ'
Ο καθήμενΟς εν δόξη
Υπέρ έννοιαν ο πόθος, τών Αγίων Μαρτύρων σου, υπερβαίνει πάντα, Λόγε λογισμόν τά παλαίσματα, καί οι ανδρείοι αγώνες καί τά έπαθλα, ά παρέσχες, νομίμως αυτοίς εναθλήσασι.
Μίαν γνώμην διαφόροις, αικιζόμενοι σώμασιν, οι Χριστού οπλίται, υπερβολικώς επεδείξαντο, ένα Θεόν εν σταδίω ωμολόγησαν, καί πολύθεον, πλάνην σαφώς εξηφάνισαν.
Ναζαρίου, Γερβασίου, Προτασίου, Κελσίου τε, τών σεπτών Μαρτύρων, Άγγελοι τήν πάλην εθαύμασαν, πώς εν σαρκί τώ ασάρκω συμπλεκόμενοι, κατηδάφισαν τούτον εις γήν ανδρικώτατα.
Ως γενναίοι στρατιώται, ως αήττητοι Μάρτυρες, οι Χριστού Οπλίται, ως τής ευσεβείας υπέρμαχοι, τάς ουρανίους σκηνώσεις εκληρώσασθε, καί χοροίς τών Αγγέλων, αεί επαγάλλεσθε.
Θεοτοκίον
Μή κενώσας τούς πατρώους, ο υπέρθεος άχραντε, Θεοτόκε κόλπους, κόλποις σου αχράντοις καθέζεται, θείαν καθέδραν τοίς πάσιν αγαθότητι, ετοιμάζων καί δόξαν, αεί διαμένουσαν.
Τού Οσίου
Επαρθέντα σε ιδούσα
Ο ξυγράφου ως κάλαμος σού η γλώσσα, παναληθώς γεγένηται, άριστα Παμμάκαρ, γράψασα ως έν πίνακι, Χριστού τά σεβάσμια, καί σωτηριώδη παθήματα.
Ανυψούμενος ως φοίνιξ ταίς θεωρίαις, τών αρετών υψίκομον, δένδρον καθωράθης, γλυκασμόν σωτήριον, παρέχων τοίς μέλπουσι. Δόξα τή δυνάμει σου Κύριε.
Υψηγορία τών λόγων σου θεοφάντορ, τας τής Πανάγνου ύμνησας, καί πάντων Αγίων εορτάς λαμπρότατα, κραυγάζων γηθόμενος. Δόξα τή δυνάμει σου Κύριε.
Θεοτοκίον
Ο κατά φύσιν ελεύθερος τήν ιδίαν, δούλου μορφήν επτώχευσε, χρηστότητος πλούτω Μήτηρ αειπάρθενε, εκ σού καθ' υπόστασιν, όλον προσλαβών τό ημέτερον.
Τών Μαρτύρων Ωδή ε'
Εξέστη τά σύμπαντα
Αικίαις τό σώμά σου, Ναζάριε ωμίλησε, στρέβλαις καί βασάνοις πολυπλόκοις, μύρον ευώδες, όθεν πηγάζει ημίν, κατευωδιάζον τάς ψυχάς, πίστει αδιστάκτω σε, τών τιμώντων Πανεύφημε.
Ρανίσιν αιμάτων σου, κατέσβεσας τούς άνθρακας, τής πολυθεϊας Αθλοφόρε, ύλην παθημάτων χαλεπών, φλέγεις θεία χάριτι,τού Σωτήρος Ναζάριε.
Τά άνθη τά πνέοντα, οσμήν ενθένου γνώσεως, τής θεογνωσίας τούς λειμώνας, τού Παραδείσου δένδρα τά έγκαρπα, τούς περικαλείς καί φωταυγείς, Μάρτυρας υμνήσωμεν, καί πιστώς μακαρίσωμεν.
Υμνείσθω Ναζάριος, μεγαλυνέσθω Κέλσιος, άμα Προτασίω ο γενναίος, ανευφημείσθω πίστει Γερβάσιος, οι τής Εκκλησίας ακλινείς, στύλοι καί θεμέλιοι, αρραγείς χρηματίσαντες.
Θεοτοκίον
Ρομφαία τό πρότερον, η τήν Εδέμ φυλάττουσα, νώτα τοίς πιστοίς Αγνή παρέχει, σημειουμένοις τιμίω αίματι, πάλαι κενωθέντι εκ πλευράς, λόγχης εκκεντήματι, τού εκ σού ανατείλαντος.
Τού Οσίου
Σύ Κύριέ μου φώς
Σύ ώσπερ παμφαής, εωσφόρος ανέτειλας, σύ ρήμασι καταυγάζεις, τών πιστών τάς καρδίας, βολίσι τών ρημάτων σου.
Σύ ώσπερ αριστεύς, τή σφενδόνη χρησάμενος, τών λόγων σου θεομάκαρ, τά τών αιρετιζόντων, κατέβαλες φρυάγματα.
Τίς όντως εξειπείν, τούς σούς πόνους δυνήσεται, αγώνάς τε καί ιδρώτας, εκουσίως ούς έτλης, σαρκός έξω γενόμενος;
Θεοτοκίον
Νούς ούκ αγγελικός, ουκ ανθρώπινος δύναται, τό άφραστον ερμηνεύσαι, καίπαράδοξον θαύμα, τού τόκου σου Πανάχραντε.
Τών Μαρτύρων Ωδή ς'
Τήν θείαν ταύτην
Αι σαί πορείαι εν ύδασιν, εγένοντο παμμάκαρ Ναζάριε, καί ουκ εγνώσθη σου, τούτοις τά ίχνη εν Πνεύματι, ού τή δυναμει πάντας εχθρούς κατήσχυνας.
Σωμάτων πάθη ανίατα, τή θεία εθεράπευσας χάριτι, Μάρτυς Ναζάριε, μύρον εύώδες πηγάζεις δέ, τοίς τώ σεπτώ λειψάνω σου προσπελάζουσι.
Σοφώς ο θείος Προτάσιος, ο μέγας τε σύν τούτω Γερβάσιος, πλούτον επίκηρον, καί δυναστείαν πατήσαντες, τής αιωνίου δόξης κατηξιώθησαν.
Θεοτοκίον
Τούς νόμους Κόρη εκαίνισας, τής φύσεως Παρθένε κυήσασα, Θεόν αθάνατον, σάρκα θνητήν ενδυσάμενον, ίνα θνητούς θεώση δι' αγαθότητα.
Τού Οσίου
Εβοησε προτυπών
Σύ τόν Άβελ, παρεζήλωσας φέρων τάς απαρχάς, τών σών λόγων, ως θρεμμάτων θυσίας Κοσμά προφανώς, προτιθείς εις βρώσιν, τών ασμάτων τά μέλη τά κάλλιστα.
Μαρτυρία, συνειδήσεως έτλης τόν βίον σου, θυσιάζων, Ισαάκ ώς περ άλλον τό πρόθυμον, Αβραάμ ενθέως αληθώς μιμησάμενος Πάνσοφε.
Αναβάσεις, ψυχοσώστους υπέθου ως κλίμακα, Πατριάρχης, ήν εώρα τό πάλαι Κοσμά τηλαυγώς, ανελκύων πάντας, ηδυφθόγγοις βαθμίσι σου εύθετα.
Θεοτοκίον
Μή ελλίπης, ιλεούσθαι Παρθένε τών δούλων σου, τόν Υιόν σου, τάς ουλάς εξαλείφειν πταισμάτων ημών, τών ορθά φρονούντων, Θεοτόκον σε Κόρη Πανύμνητε.
Ο Ειρμός
«Εβόησε, προτυπών τήν ταφήν τήν τριήμερον, ο Προφήτης ιωνάς, εν τώ κήτει δεόμενος. Εκ φθοράς με ρύσαι, Ιησού Βασιλεύ τών δυνάμεων».
Κοντάκιον Ήχος α’
Χορός, Αγγελικός
Μαρτύρων τού Χριστσύ, τήν τετράριθμον δόξαν, υμνήσωμεν πιστοί, ευφημίαις ασμάτων, Ναζάριον Προτάσιον, καί Γερβάσιον Κέλσιον, ούτοι ήθλησαν μέχρι τομής καί θανάτου, ούτοι στέφανον, τής αφθαρσίας λαβόντες, αιτούσι σωθήναι ημάς.
Ο Οίκος
Τών Αθλοφόρων τήν άθλησιν, τά παλαίσματα, καί τόν ένδοξον θάνατον, δεύτε φιλέορτοι άπαντες, ύμνοις εγκωμίων καί φδαίς ευφημήσωμεν τήν τετράριθμον φάλαγγα, τόν σοφόν Προτάσιον, σύν τούτω Γερβάσιον, καί τόν θείον Ναζάριον, άμα Κελσίω τώ θεηγόρω καί νέω πεφηνότι. ότι πάσαν τών Ελλήνων απετέφρωσαν μανίαν, καθομολογούντες τόν Χριστόν, Θεόν μέγαν, πρό αιώνων βασιλεύοντα σύν Πατρί καί Πνεύματι, νύν δέ μετά θάνατον, αιτούσι σωθήναι ημάς.
Συναξάριον
Τή ΙΔ’ τού αυτού μηνός, Μνήμη τών Αγίων Μαρτύρων Ναζαρίου, Γερβασίου, Προτασίου, καί Κελσίου.
Στίχοι
Τόν Ναζάριον καί συνάθλους τρείς άμα,
Θεώ προσήξε Ναζαρηνώ τό ξίφος.
Σύν τρισί Ναζάριος τμήθη δεκάτη γε τετάρτη.
Τή αυτή ημέρα, Μνήμη τού Οσίου Πατρός ημών Κοσμά τού Ποιητού, Επισκόπου Μαϊουμά τού Αγιοπολίτου.
Στίχοι
Απήλθε Κοσμάς ένθα πάσα τερπνότης,
Μέλη λιπών τέρποντα τήν Εκκλησίαν.
Τή αυτή ημέρα, Μνήμη τού Αγίου Μάρτυρος Σιλβανού.
Στίχοι
Μετήλθεν αύχήν Σιλβανού τομήν ξίφος,
Καντεύθεν ώφθη Σιλβανός τομεύς πλάνη.
Τή αυτή ημέρα, Μνήμη τού Αγίου Μάρτυρος Πέτρου τού Αυσελάμου.
Στίχοι
Τό πύρ υπελθών ενθέω ζήλω Πέτρος,
Τό τής πλάνης πύρ σβεννύει τής δυσθέου.
Ο άγιος Ευθύμιος ο νέος, ο εν Θεσσαλονίκη υπέρ τών αγίων εικόνων αγωνισάμενος, τελειούται.
Οι Άγιοι τεσσαράκοντα Μάρτυρες οι εξ Αιγύπτου καί Παλαιστίνης ξίφει τελειούνται.
Μνήμη τής Οσίας μητρός ημών Παρασκευής τής νέας.
Ταίς τών Αγίων σου πρεσβείαις, ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.
Τών Μαρτύρων Ωδή ζ'
Ουκ ελάτρευσαν
Επί πέτραν, θείας γνώσεως ερείσαντες, τάς βάσεις, Ενδοξοι, τών καρδιών υμών, εχθρών μηχανήμασιν, ου παρετράπητε, αναμέλποντες. Ο τών Πατέρων Κύριος, καί Θεός ευλογητός εί.
Φώς ανέσπερον, αθλήσασι δι' αϊματος, υμίν ανέτειλε, καί ευφροσύνη σαφώς, υμάς διεδέξατο Μεγαλομάρτυρες, αναμέλποντας. Ο τών Πατέρων Κύριος, καί Θεός ευλογητός εί.
Ηγιάσατε, προθύμως διερχόμενοι, πόλεις Μακάριοι, όμολογούντες Χριστόν, τυράννων ενώπιον, καί πάσαν ίασιν, παρεχόμενοι, τοίς δεομένοις χάριτι, τού Σωτήρος Αθλοφόροι.
Θεοτοκίον
Φωτεινότατον, παλάτιον ευράμενος, Θεός τήν μήτραν σου, ταύτην κατώκησεν, υιούς εργαζόμενος, φωτός Πανάμωμε, τούς κραυγάζοντας. Ο τών Πατέρων Κύριος, καί Θεός ευλογητός εί.
Τού Οσίου
Ο διασώσας εν πυρί
Επί τό όρος ανελθών, Πάτερ αρετών εκομίσω, νόμον Θεού καί ως Μωσής, πλανηθέντας εφείλκυσας εύθετα, μελω δών Αξιάγαστε.ο Θεός ο τών Πατέρων ευλογητός εί.
Λύμην αιρέσεως δεινήν, έστησας φαρμάκω τών λόγων, τών σών δογμάτων μελωδών, επινίκιον ύμνον τώ Κτίσαντι. Υπερύμνητε Κύριε, ο Θεός ο τών Πατέρων ευλογητός εί.
Πηγή θεόβρυτος η σή, Πάτερ αναδέδεικται γλώσσα, φλογιζομέναις εκ παθών, ταίς ψυχαίς, αί πιούσαι κραυγάζουσιν. Υπερύμνητε Κύριε, ο Θεός ο τών Πατέρων ευλογητός εί.
Θεοτοκίον
Ως κιβωτόν σε καί σκηνήν, κλίνην τε τού Λόγου υμνούμεν, κήπον ανθούντα τόν Χριστόν, τήν τερπνήν ευωδίαν, ώ ψάλλομεν. Υπερύμνητε Κύριε, ο Θεός ο τών Πατέρων ευλογητός εί.
Τών Μαρτύρων Ωδή η'
Παίδας εύαγείς
Ορθρίζοντες πρός τόν εκ Παρθένου, εκλάμψαντα παραδόξως μέγαν Ήλιον, Μάρτυρες αήττητοι, φώς εχρηματίσατε, καί τό τής πλάνης χάριτι, σκότος ελύσατε, Τόν Κύριον υμνείτε βοώντες, καί υπερυψούτε, εις πάντας τούς αιώνας.
Ρώμη σου η πάλαι τούς αγώνας, κηρύττει Ναζάριε πολύαθλε, η Κωνσταντινούπολις, άδει τά τεράστια, τό Ιερόν σου λείψανον, πίστει κατέχουσα, καί Κύριον υμνείτε βοώσα, καί υπερυψούτε, εις πάντας τούς αιώνας.
Ο θείος Ναζάριος πηγάζων, τά μύρα τής χάριτος προτρέπεται, πάντας τούς προστρέχοντας, πίστει απαρύσασθαι, εις φωτισμόν, καί κάθαρσιν, ανακραυγάζοντας. Τόν Κύριον υμνείτε τά έργα, καί υπερυψούτε, αυτόν εις τούς αιώνας.
Υμάς τούς γενναίους, Αθλοφόρους, Ναζάριον, Κέλσιον, Προτάσιον, αύθις τόν Γερβάσιον, πρέσβεις πρός τόν Κύριον, δυνατωτάτους έχοντες, πόθω κραυγάζομεν. Τόν Κύριον υμνείτε τά έργα καί υπερυψούτε, αυτόν εις τούς αιώνας.
Θεοτοκίον
Σαρκί ενωθείς σοι κατ' ουσίαν, ο πάσι τό είναι παρεχόμενος, όλον με ανέπλασεν, όλον ανεκαίνισε, παλαιωθέντα Πάναγνε, ταίς παραβάσεσι, διό σε τήν Παρθένον υμνούμεν, καί υπερυψούμεν, εις πάντας τούς αιώνας.
Τού Οσίου
Λυτρωτά τού παντός
Καθαρθείς τήν ψυχήν παναοίδιμε, ανεδείχθης δοχείον τού Πνεύματος, καί φωτισμού πληρούμενος, κατεφώτισας πάντας, μέλπειν αξίως. Ευλογείτε τά έργα τόν Κύριον.
Τοίς επαίνοις σε στέφειν μή σθένοντες, πρό τούς σούς αποβλέποντες. Όσιε, χάριν αιτούμεν άνωθεν, δωρηθήναι ποθούσι νύν εξυμνήσαι, τήν σήν εύσημον μνήμην Μακάριε.
Νύν αυλίζη τοίς άνω γηθόμενος, σύν χοροίς τών Αγίων πανόλβιε, ών τούς λαμπρούς αγώνάς τε, καί τούς άθλους ανύμνεις, πόθω κραυγάζων. Ευλογείτε τά έργα τόν Κύριον.
Θεοτοκίον
Ιλασμόν τών πταισμάτων μοι δώρησαι, καί κακών αποχήν Παναμώμητε, ταίς μητρικαίς πρεσβείαις σου, Θεοτόκε Παρθένε ευλογημένη, τών πιστών η βεβαία αντίληψις.
Ο Ειρμός
«Λυτρωτά τού παντός Παντοδύναμε, τούς εν μέσω φλογός ευσεβήσαντας, συγκαταβάς εδρόσισας, καί εδίδαξας μέλπειν. Πάντα τά έργα ευλογείτε τόν Κύριον».
Τών Μαρτύρων Ωδή θ’
Εύα μέν
Ισχύϊ νευρούμενοι Χριστού τού λύσαντος, τήν κακίαν τού αλάστορος, κλίναντες τούτω τόν αυχένα, τό τέλος διά ξίφους εδέξασθε, λυθέντες τής σαρκός Μεγαλώνυμοι, όθεν αξίως μακαρίζεσθε.
Ωραίοι εν στίγμασι σαρκος γεγόνατε, καί Αγγέλοις ωμοιώθητε, νύν δέ παρίστασθε, τή πάντων γηθόμενοι αεί ωραιότητι, μεθέξεσι σαφώς καλλυνόμενοι, ωραιοτάταις Πανσεβάσμιοι.
Σημείοις καί τέρασιν υμάς εκόσμησε, καί πρό τέλους παναοίδιμοι, καί μετά τέλος ο Δεσπότης, Ναζάριε, Προτάσιε, Κέλσιε, Γερβάσιε αήττητοι Μάρτυρες. όθεν αξίως μακαρίζεσθε.
Ηγίασται πόθω τήν υμών η σύμπασα,εκτελούσα μνήμην σήμερον, χαίρουσι Μάρτυρες καί πάντες, Προφήται σύν υμίν εορτάζουσι, μεθ' ών υπέρ ημών ικετεύσατε, τόν εύεργέτην Παμμακάριστοι.
Θεοτοκίον
Φωνήν σοι τού θείου Γαβριήλ προσάγομεν, γεγηθότες Κόρη πάναγνε. Χαίρε η Κεχαριτωμένη, Μαρτύρων, Αποστόλων τό καύχημα, καί πάντων τών Πιστών τό διάσωσμα, Παρθενομήτορ απειρόγαμε.
Τού Οσίου Ο αυτός
Ιδού νύν επέλαμψεν ημίν ευφρόσυνος, θεία μνήμη καί πανάγαθος, πάντας ευφραίνουσα αξίως, Κοσμά τού θαυμαστού καί θεόφρονος, τού θείου μελωδού καί τρισμάκαρος, ήν επαξίως ευφημήσωμεν.
Χάριν ιαμάτων ειληφώς πανόλβιε, εν μεθέξει θείου Πνεύματος, λύσον τόν ζόφον τής ψυχής μου, τά νέφη τών παθών αποδίωξον, πρός τρίβους ευθυπορείν με εύόδωσον, τάς ουρανίους Αξιάγαστε.
Νόμοις καθεπόμενοι τοίς σοίς Μακάριε, εξυμνήσαι προεθέμεθα, σήν πρός τά άνω εκδημίαν, βεβαίας αντιδόσεις ελπίζοντες, λαμβάνειν παρά σού αξιύμνητε, τόν στεφοδότην ικετεύοντος.
Θεοτοκίον
Νεύρωσον ήμών τήν τής ψυχής ασθένειαν, Θεομήτορ τή δυνάμει σου, λύσον τό βάρος Παναγία, τών επιτιθεμένων τοίς δούλοις σου, η κόσμω δικαιοσύνης τόν Ήλιον, ανερμηνεύτως ανατείλασα.
Ο Ειρμός
«Εύα μέν τώ τής παρακοής νοσήματι, τήν κατάραν εισωκίσατο. Ίσυ δέ Παρθένε Θεοτόκε, τώ της κυοφορίας βλαστήματι, τώ κόσμω τήν ευλογίαν εξήνθησας, όθεν σε πάντες μεγαλύνομεν».
Εξαποστειλάριον τών Μαρτύρων
Τών Μαθητών ορώντων σε
Τήν τετρακτύν χορείαν τών Αθλοφόρων, Ναζάριον Γερβάσιον σύν Κελσίω, ύμνοις εγκωμίων καταστέψωμεν, καί τόν κλεινόν Προτάσιον, υπέρ τού κόσμου γάρ ούτοι, εξιλεούνται τό θείον.
Έτερον τού Οσίου, καί Θεοτοκίον, ομού.
Τοίς Μαθηταίς συνέλθωμεν
Υμνωδιών εν κάλλεσι, τής ηδίστης σου γλώττης, καί θεοφθόγγοις άσμασι, τήν Αγνήν καί Παρθένον, ανύμνησας Θεοτόκον, αληθώς καί κυρίως, μεθ' ής Κοσμά θεόληπτε, παρεστως τή Τριάδι, σού μιμητήν, κατά νούν καί πράξιν καί θεωρίαν, καμέ γενέσθαι πρέσβευε, Ιερώτατε Πάτερ.
Εις τόν Στίχον τών Αίνων, Στιχηρά Προσόμοια τού Οσίου.
Ήχος α’
Τών ουρανίων ταγμάτων
Ο παμφαέστατος λυχνος, καί τηλαυγέστατος, η μελουργός κιθάρα, η νευρά τών εύσήμων, τού Πνεύματος λογίων πάσιν ημίν, τάς αυτού παρατίθεται, μελω δικάς ευωχίας καί δι' αυτών, κατευφραίνει τούς θεόφρονας.
Στίχ. Τίμιος εναντίον Κυρίου ο θάνατος τού Οσίου αυτού.
Ο μουσουργέτης η λύρα, τού θείου Πνεύματος, η αηδών ο τέττιξ, ο τών θείων ασμάτων, αυλός τής Εκκλησίας άδει τερπνώς, εκδιδάσκων τά πέρατα, εν θεοπνεύστοις τοίς ύμνοις δοξολογείν, τήν Τριάδα τήν υπέρθεον.
Στίχ. Τί ανταποδώσωμεν τώ Κυρίω περί πάντων.
Σύν ταίς αϋλοις ουσίαις, ως παριστάμενος, τώ τών απάντων Κτίστη, καί Θεώ θείε Πάτερ, Κοσμά τών εκτελούντων μνήμην ποιού, τήν φαιδράν σου πανήγυριν, τού λυτρωθήναι κινδύνων καί πειρασμών, καί παντοίων περιστάσεων.
Δόξα... Ήχος πλ. δ’
Δαυϊτικοίς άσμασι, τόν πνευματικόν α σματογράφον ευφημήσωμεν λέγοντες. Εξεχύθη η χάρις εν χείλεσί σου Όσιε Πάτερ, καί ανεδείχθη η γλώσσά σου, κάλαμος γραμματέως οξυγράφου, καλλιγραφούσα ημίν μέλη τά σωτήρια, δι' ών τήν κατά Χριστόν οικονομίαν, καί τής Αγίας Τριάδος τό μέγα μυστήριον, ασματικώς δοξολογείν διδασκομεθα, αιτούμενοι ταίς ψυχαίς η μών τό μέγα έλεος.
Καί νύν... Θεοτοκίον
Ώ τού παραδόξου θαύματος
Ήθη τά μακράν ποιούντά με, τού αγαθού σου Υιού, Αγαθή καί πανάμωμε, πόρρωθι απέλασον, τής αθλίας καρδίας μου, καί τόν ζητούντα καί ωρυόμενον, καταπιείν με κάκιστον λέοντα, όφιν τόν δόλιον, σκολιόν, καί δράκοντα τόν πονηρόν, σύντριψον τώ κράτει σου, υπό τούς πόδας μου.
Η Σταυροθεοτοκίον
Ώ τού παραδόξου θαύματος! ώ μυστηρίου καινού! ώ φρικτής εγχειρήσεως! η Παρθένος έλεγεν, εν Σταυρώ σε ως έβλεψεν, εν μέσω δύο ληστών κρεμάμενον, όν ανωδίνως φρικτώς εκύησεν. Έκλαιε κράζουσα. Οίμοι τέκνον φίλτατον! πώς σε δεινός, δήμος καί αχάριστος, Σταυρώ προσήλωσεν.